De écht bewuste vrouw geeft nu de man de ruimte


Esther Evers

augustus 2019

Leestijd 5 minuten

Wat doet dat met je, die titel? Toen Esther Perel in Zomergasten vorig jaar stelde dat de Eeuw van de Man was aangebroken, schoot dat bij veel vrouwen, zo vlak na het #metoo verhaal, in het verkeerde keelgat. ‘Wat?! Zijn we gvd niet nét bezig een probleem van enorme omvang bloot te leggen?’ en ‘Hoezo, van de man? Die staat toch altijd al voorop?’. 

De opkomst van ‘the divine feminine’ is de afgelopen 5 jaar gigantisch hard gegaan. Vrouwen vinden hun sensuele zelf terug, hun oerkracht, hun innerlijke wijsheid, ze helen kindstukken en oude wonden. Ik heb hier de afgelopen paar jaar aan mee mogen werken en het is werkelijk fenomenaal. Echter, in al die tijd bleef in mijn achterhoofd hangen: ‘Wanneer beginnen de mannen nou?’. En een veelgehoorde klacht onder deze bewuste vrouwen was dat het allemaal leuk en aardig was om zo gegroeid te zijn, maar dat er bar weinig mannen overbleven met wie ze nu nog konden levelen. Sta je dan, met je sensuele zelf. 

Mannen hebben een andere weg te gaan. Hun weg speelt zich vaak in stilte af, omdat het een pijnlijke weg is en geen glorieuze.

Ton van der Kroon schreef jaren geleden al in De Terugkeer van de Koning: ‘Uiterlijk lijkt het erop dat mannen achterblijven, maar schijn kan bedriegen. Mannen hebben een andere weg te gaan. Hun weg speelt zich vaak in stilte af, omdat het een pijnlijke weg is en geen glorieuze. Terwijl vrouwen veel te winnen hebben, hebben mannen in eerste instantie veel te verliezen. Het is een weg van afstaan van macht en het onder ogen zien van onmacht en pijn.’ Moet je voor de grap eens bij google images zoeken op divine feminine en op divine masculine, en het verschil bekijken. Ik word daar een beetje verdrietig van en kan me heel goed voorstellen dat veel mannen zich verdomd alleen voelen.

Ik heb de #metoo discussie op de voet gevolgd, en toen de ergste woede en frustratie geuit leek te zijn en het pitchfork-gehalte lager werd, probeerde ik gesprekken te vinden die gevoerd werden vanuit een helicopter view, met kennis van de symbiotische dynamiek die wij mannen en vrouwen met elkaar gecreëerd hebben. Niks. Wat ik vooral maar bleef tegen komen was het vasthouden aan wraak en een wij/zij-denken waarmee je natuurlijk nooit tot eenheid gaat komen. ‘Laat ik dan zelf dat platform creëren’, dacht ik. Animo gepolst, samenwerking gezocht, event georganiseerd... Helemaal niks, geen enkele aanmelding. Jammer, maar prima, zijn we er blijkbaar nog niet klaar voor.

Ze zijn er, de mannen, ze hebben elkaar gevonden en ze laten zich horen!

Tot ik afgelopen week een vlog tegenkwam waar mannen met elkaar praten over alles wat hen bezig houdt. Toen gingen er bij mij rode lampjes branden. Want daar werd toch een hoop gezegd waar mijn hart van ging juichen! Misschien was het wel vooral de manier waarop er nagedacht, gevoeld, gedeeld en naar elkaar geluisterd werd. Ze zijn er, de mannen, ze hebben elkaar gevonden en ze laten zich horen! De issues waar mannen zichzelf van los willen worstelen zijn niet mals. Dat gaat over isolement, een gesloten hart, geen woorden hebben voor emoties, niet kwetsbaar kunnen zijn als mannen onder elkaar, oppervlakkig seksueel genot, schaamte over de rol in seks, taboe op woede en frustratie, afgescheiden zijn van vrouwelijke/circulaire energie, kindstukken, vader- en moederwonden. Mannen lijden onder net zoveel stereotypen als vrouwen, en hun collectieve pijn is misschien anders, maar net zo groot.

Het is allemaal prachtig, die nieuwe mannelijkheid en vrouwelijkheid, maar het betekent ook afscheid nemen.

Nu wij vrouwen al aardig wat werk gedaan hebben en de mannen niet alleen in groteren getale hun weg naar binnen beginnen te maken, maar ook daarover de stilte verbreken, wordt het een gezamenlijke reis. Een weg die nieuw gedrag van ons vraagt. Ben je daar klaar voor, vrouw? Júíst nu is het van belang dat we ons bewust zijn van de kwetsbaarheid van dit proces. Want het is allemaal prachtig, die nieuwe mannelijkheid en vrouwelijkheid, maar tegelijkertijd betekent het ook afscheid nemen. Van wat we kennen, van hoe we het altijd gedaan hebben, van stokpaardjes, van oude koeien om uit de sloot te halen en van bitterheid waarmee we onszelf blijven voeden en beschermen.

Om plaats te maken voor dat nieuwe gedrag, is het noodzakelijk dat vrouwen uit de survivor modus stappen. Ze lijken op elkaar, maar er is een groot verschil tussen de warrior en de survivor. De warrior modus heeft een voorbijgaande functie, het helpt je bergen te verzetten en vol te houden in tijden van nood. De survivor modus is het vasthouden aan het gevoel van overwinning dat na grote tegenslag komt. Het is het identificeren met ‘dat wat je overleefd hebt’, waardoor je je wonden juist open houdt.

Het gaat over eigenaarschap nemen voor de dynamiek die we samen hebben gecreëerd.

Dit helen van man en vrouw gaat namelijk niet over schuld. Het gaat over eigenaarschap nemen voor de dynamiek die we samen hebben gecreëerd. Over herkennen dat we elkaar zólang vanuit onze eigen schaduw in stereotypen hebben geconditioneerd, dat zelfs neurologisch onderzoek lijkt uit te wijzen dat we nou eenmaal zo zijn. En over de wens om daar samen bovenuit te groeien.
In een samenleving waarin we het beiden lieten gebeuren dat de vrouw klein en dom gehouden werd, heeft de man altijd verantwoordelijk, sterk en beschermend moeten zijn. (Met de bekende keerzijde van machtsmisbruik in al zijn facetten.) Steeds beter lukt het om duidelijk genoeg te zeggen ‘Laat maar lieverd, dat is niet nodig, ik kan meer dan dit en ik wil het graag zelf doen’. Andersom gebeurt nu hetzelfde: in een wereld waar de man beperkt werd tot een simplistisch wezen zonder een bijster interessant gevoelsleven, heeft de vrouw de verantwoordelijkheid genomen voor zijn emotieregulatie. (Schaduwkant hiervan is manipulatie, invullen, aannames en het gelijktijdig in stand houden van én neerkijken op het kleine jongetje waar we zo’n genoeg van hebben.) Pas nu komen mannen bij die 'Nee schat, je hoeft niet meer voor mij te denken en te voelen, laat mij het zelf ontdekken, hoor me, zie me en sta me niet in de weg'.

Al jaren roepen we om de sterke en kwetsbare man die emotioneel beschikbaar is en bewust aan zijn eigen bagage werkt. We hebben hem gezien in onze partners en met engelengeduld en handschoentjes aan geprobeerd die Koning wakker te maken. Soms zo eindeloos lang dat we onszelf daarbij kwijt raakten en (opnieuw) moesten realiseren dat dit een weg is die hij alleen heeft te gaan. Nu zijn we op het punt dat ze beginnen te ontwaken. Ze gaan dat bos in, ze verslaan die draken en komen herboren terug. Als je écht de mannen gunt dat ze hun beste zelf worden, dan kost het je geen moeite om een stap terug te doen, en te zeggen: ‘Toe maar, het is nu jouw tijd'.

Aanmelden bij

of the Femenine